Observasjon

Dette med observasjon er jo noko me gjer heile tida, utan å tenkje over det. Som Bertin skreiv, så byrjar me allereie når me er ganske små. Eg synest det er så kjekt å gå på skule og læra å bli bevisst på slikt! Å observera er jo meir enn berre å ”sjå”. Ein skal tolka det ein ser, og det gjer me jo også heile tida, utan at me er bevisst på det heller. Men etter denne økten vil eg nok vera meir bevisst på det eg observerar, og meir bevisst på korleis eg skal tolka det eg ser. Det er kan hende lett å feiltolke og "synse", og det er mykje som kan påverka vår tolking.

Eg gler meg utruleg til å komma ut i praksis og observera bevisst. Me observerar jo ikkje berre ungane, men og lærarane og andre som arbeidar i skulen, og det kan me læra mykje av, slik me gjorde når me var små. No er me vaksne og bevisste på dette med observasjon, så vonaleg kan me skilja mellom det som er lurt å ta med seg vidare og det som ikkje er så lurt!

Redigert 28/4 -08:
Observasjon er ein kjent metode i kartlegging (Ekeberg & Holmberg, 2004). Observasjon i skulen er eit viktig reiskap for ein lærar for å kunne leggje til rette undervisning, både for einskild elevar og for heile grupper. Observasjonen dannar grunnlaget når ein seinare skal evaluere ulike tiltak, og kan gi læraren verdfull informasjon om ein elev eller grupper av elevar. Ein kan rette fokus mot ulike sider ved ein elev, til dømes åtferd, læringsstrategiar eller samhandling med andre.

Det er viktig å vere bevisst på kva som skal observerast, og det kan gjerast både systematisk og meir usystematisk. Å føre logg er eit eksempel på systematisk observasjon. Det er ein slags dagbok der ein skriv ned det ein observerer. Dette kan brukast både av lærar og elev. Det er då viktig og ikkje tolke og vurdere under sjølve observasjonen, men beskrive best mogleg det ein ser, og heller gjere tolkinga i etterkant.

Andre døme på observasjonsmetodar er minuttobservasjon, sosiogram, strukturert observasjon og løpende protokoll. Minuttobservasjon har kort varigheit (5 til 15 minutt), og ein observerar noko konkret, som eleven sin aktivitet eller åtferd i samspel med andre. Her kan ein bruke skjema for å systematisere det ein observerar. Her og skjer tolkinga i etterkant.

Eit sosiogram kan brukast for å gi ein oversikt over kontakten mellom lærar/elev og elevar i mellom. Ein observerar då samspillet og kommunikasjonsmønstera, og kan dermed få ein innsikt i dei sosiale relasjonane.

Eit strukturert observasjonsskjema kan brukast når ein ønskjer å kartleggje spesifikke område, t.d innafor samspel. Ein skriv ned kva ein vil observere og set opp ei tidsramme for observasjonen.

Løpende protokoll og logg glir gjerne litt over i kvarandre, men i løpende protokoll ønskjer ein gjerne å registrere det som skjer over tid. Den har ein planlagt hensikt, og går ut på å observer åtferda til ein elev i ein bestemt situasjon. Ein kan då få informasjon om det finnast eit mønster i det som skjer, eller om det skjer ein endring. Når observasjonen er ferdig, er det viktig å strukturere og samanlikne protokollen med andre observasjonar.